To było bardzo ważne wydarzenie dla Szpitala Wojewódzkiego w Koszalinie. 8 grudnia 2020 roku przedstawiciele Rotary Club Koszalin oficjalnie przekazali aparat do badania retinopatii wcześniaków. Na ten dar serca złożyło się wielu Rotarian z całego świata. Od tego momentu wcześniaki, które przyjdą na świat w koszalińskim szpitalu, nie będą musiały być wożone na badania do Szczecina, Poznania czy Gdańska.
Większość dzieci rodzi się między 38. a 42. tygodniem ciąży. Wcześniaki to dzieci urodzone przedwcześnie tzn. między 22. a 37. tygodniem ciąży. Odpowiedni czas trwania ciąży jest niezbędny do tego, aby tkanki i organy płodu w pełni się wykształciły. Wcześniactwo i niska masa urodzeniowa stanowią poważne zagrożenie dla życia i zdrowia dziecka, ponieważ niedojrzałe tkanki i narządy nie są w stanie prawidłowo funkcjonować poza organizmem matki.
Retinopatia wcześniaków
Retinopatia wcześniaków jest jednym z wielu problemów zdrowotnych, z jakimi zmagają się urodzone przedwcześnie dzieci. Jest to choroba niedojrzałej siatkówki, związana z jej niepełnym lub nieprawidłowym unaczynieniem, która w części przypadków prowadzi do upośledzenia widzenia, a w ciężkich postaciach nawet do ślepoty. Retinopatia stanowi główną przyczynę zaburzeń widzenia u dzieci poniżej 5. roku życia. Szacuje się, że na świecie kilkadziesiąt tysięcy dzieci jest niewidomych z powodu retinopatii wcześniaków.
– Rozpoznania retinopatii wcześniaków może dokonać lekarz okulista po zbadaniu dna oka dziecka – mówi Tomasz Pabin, koordynator Oddziału Okulistyki w Szpitalu Wojewódzkim w Koszalinie. – Zgodnie z wytycznymi postępowania w retinopatii wcześniaków opublikowanymi przez Polskie Towarzystwo Okulistyczne, przesiewowe badania przeprowadza się u wcześniaków urodzonych przed 33. tygodniem wieku ciążowego, z urodzeniową masą ciała poniżej 1800 g oraz dzieci urodzonych powyżej 33. tygodnia i z masą powyżej 1800 g z niewydolnością naczyniowo – oddechową, niskim przyrostem masy ciała i innymi patologiami wcześniactwa. Rekomenduje się wykonanie pierwszego badania u dzieci w 4. tygodniu wieku chronologicznego. Dziecko z rozpoznaną retinopatią wcześniaków wymaga ścisłego monitorowania stanu oczu, a o częstotliwości badań decyduje okulista.
Postępowanie z dzieckiem z retinopatią uzależnione jest od stopnia jej zaawansowania. Większość dzieci wymaga jednak regularnych kontroli okulistycznych. W cięższych przypadkach stosuje się laseroterapię siatkówki, podawanie leków do wnętrza gałki ocznej, a w skrajnych sytuacjach operację (witrektomię). Niestety, w zaawansowanych stadiach choroby pomimo leczenia, często nie udaje się zachować użytecznego widzenia u dziecka.
W Szpitalu Wojewódzkim w Koszalinie rodzi się rocznie ok. 150-190 wcześniaków, z tego kilkanaście wymaga leczenia. Na oddziale Neonatologii przeprowadzane są konsultacje okulistyczne, wykonywane przez doświadczonych okulistów. Szpital Wojewódzki w Koszalinie nie prowadzi leczenia. Leczeniem retinopatii wcześniaków w naszym regionie zajmuje się Klinika Okulistyki PUM w Szczecinie i tam w asyście anestezjologa dziecięcego transportowane są dzieci, jeśli istnieje potrzeba laseroterapii lub leczenia za pomocą iniekcji leków do gałki ocznej. Natomiast najbliższy ośrodek zajmujący się leczeniem operacyjnym znajduje się w Poznaniu – wyjaśnia doktor Tomasz Pabin.
ICON pomoże w diagnozowaniu
Diagnostykę retinopatii wcześniaków oraz innych chorób siatkówki i nerwu wzrokowego u dzieci wspomaga urządzenie ICON, które otrzymaliśmy dzięki pomocy Rotarian. Jest to swego rodzaju kamera, umożliwiająca obrazowanie siatkówki – tłumaczy doktor Tomasz Pabin. – Filmy i zdjęcia z dna oka, które pozwala wykonywać, można zapisać w trakcie badania dziecka, a następnie porównać ze sobą i w ten sposób wykorzystać w celu oceny postępu choroby. Obrazy otrzymywane dzięki temu urządzeniu można też w niektórych przypadkach użyć do przeprowadzenia zdalnej konsultacji dziecka, bez konieczności transportowania go do ośrodka zajmującego się leczeniem retinopatii. Urządzenie ICON w znacznym stopniu ułatwi diagnostykę i monitorowanie schorzeń okulistycznych u dzieci przychodzących na świat w koszalińskim szpitalu.
Global Grant Rotary Club Koszalin
Aparat do badania retinopatii, który dla Szpitala Wojewódzkiego w Koszalinie przekazał w dniu 8 grudnia 2020 r. Rotary Club Koszalin kosztował 362 500 złotych. Pomysłodawcą jego zakupu był członek RC Koszalin Marcin Bogurski – lekarz stomatolog; zainspirowany rozmowami z dyrekcją Szpitala oraz osobistymi, trudnymi doświadczeniami w rodzinie, zaproponował podjęcie się wyzwania – zgromadzenia środków na zakup sprzętu do diagnostyki i leczenia retinopatii wcześniaków dla Oddziału Okulistycznego Szpitala Wojewódzkiego w Koszalinie. Zobowiązanie zmierzenia się z tym tematem stało się głównym celem na kadencję Marcina Bogurskiego w latach 2016/17, kiedy pełnił funkcję Prezydenta Klubu. Zorganizowany przez niego w 2017 roku bal charytatywny przyniósł dochód w wysokości 54 200 złotych i dał świetny początek dla realizacji celu. Jako organizacja pożytku publicznego klub prowadził w kolejnych latach szereg akcji charytatywnych, których celem było zbieranie środków finansowych na zakup specjalistycznego sprzętu amerykańskiego Phoenix Clinical ICON. Po dwóch latach, RC Koszalin zgromadził kwotę ok. 90 000 złotych. Podjęta została wtedy decyzja o przygotowaniu wniosku do Fundacji Rotary w celu uzyskania jej wsparcia finansowego. Na początku 2019 roku uchwałą zarządu klubu powołany został Komitet d/s Projektu, którego zadaniem było przygotowanie wniosku i znalezienie sponsorów wśród klubów i dystryktów Rotary w Polsce i za granicą. Pracami komitetu kierował członek klubu – Piotr Jankowski.
Klubem partnerskim RC Koszalin jako partner międzynarodowy Global Grant (International Partner), został Rotary Club Prenzlau z Niemiec. Klub ten przeznaczył na wsparcie projektu kwotę 5 500 USD. W dalszej kolejności do projektu przyłączyły się polskie kluby: RC Wrocław, RC Szczecin, RC Sopot International, RC Olsztyn Varmia, RC Zamość Ordynacki, niemiecki klub RC Kiel-Düsternbrook oraz słowacki klub RC Kosice Classic. Poza tym projekt wsparły dystrykty Rotary International z Niemiec (1940 i 1890), Węgier (1911), USA (6980) oraz oczywiście nasz polski dystrykt 2231. Projekt przeszedł skomplikowaną procedurę oceny. Po jego akceptacji Fundacja Rotary wsparła go kwotą 39 tysięcy USD z tzw. Funduszu Światowego Fundacji Rotary (World Found). Łączny budżet projektu zamknął się kwotą ponad 98 tysięcy USD.
– Dzięki tej wspaniałej inicjatywie, przeprowadzonej na tak dużą skalę, do naszego Szpitala trafił aparat do badania retinopatii – mówi Andrzej Kondaszewski, dyrektor Szpitala Wojewódzkiego w Koszalinie. – Dziesięć procent noworodków urodzonych w naszym Szpitalu wymaga diagnostyki w kierunku retinopatii wcześniaczej. Rocznie rodzi się u nas 1600 – 1700 dzieci. Noworodki, a zwłaszcza noworodki wcześniacze, hospitalizowane w naszym Szpitalu, będą teraz miały wykonywane badania na miejscu, bez konieczności transportowania ich do odległych ośrodków, co było bardzo kłopotliwe – wymagało specjalistycznego sprzętu i karetki, a także anestezjologa, pielęgniarek, ratowników. Inicjatywa Rotary Club Koszalin to gest życzliwości, dzięki któremu najmłodsi pacjenci mają szanse na odzyskanie zdrowia. Wszystkim zaangażowanym w inicjatywę osobom bardzo dziękujemy za poświęcenie i wsparcie.
Rotary Club Koszalin zawsze stara się znaleźć sposób na rozwiązanie problemów lokalnej społeczności. Nasza współpraca ze Szpitalem Wojewódzkim w Koszalinie istnieje od wielu lat, a w zasadzie można powiedzieć, że od początku powstania klubu w 1993 roku. Były to różne działania od doposażania poszczególnych oddziałów w sprzęt i wyposażenie, jak np. doposażenie tworzącego się w połowie lat dziewięćdziesiątych nowoczesnego oddziału kardiologii, poprzez zakup urządzenia do śródoperacyjnego monitorowania nerwów dla oddziału chirurgii czy też wyposażenia dla oddziału ginekologii, a kończąc na organizowaniu wizyt Św. Mikołaja z workiem pełnym prezentów dla dzieci spędzających Święta Bożego Narodzenia w szpitalu.
W tym roku, w związku z pandemią, natychmiast zareagowaliśmy na apel szpitala i zorganizowaliśmy wsparcie rzeczowe ściśle wg potrzeb szpitala. Przekazaliśmy dary o wartości ok. 30 000 złotych. Sprawiło nam to ogromną radość i satysfakcję.
Z pewnością nadal będziemy pomagać szpitalowi i jego pacjentom. Nie jest wykluczone również, że zrealizowany właśnie zakup sprzętu do diagnostyki retinopatii będzie miał drugi etap. W oparciu o wspólną ocenę wraz z lekarzami koszalińskiego szpitala podjęta będzie decyzja o ewentualnym zakupie lasera niezbędnego do wykonywania zabiegów w procesie dalszego leczenia stwierdzonej retinopatii. Może to być kolejne wyzwanie dla RC Koszalin, gdyż koszt zakupu lasera szacujemy na ok. 140-150 tys. złotych.
Ze zgromadzonych funduszy, w ramach projektu, zostało zakupione dodatkowe, drobne wyposażenie i narzędzia pomocne przy badaniu wcześniaków. Wartość sprzętu przekazanego przez RC Koszalin w dniu 30 grudnia 2020 wyniosła dodatkowe 9 tysięcy złotych. Tym samym łączna wartość przekazanego sprzętu wyniosła blisko 372 tysiące złotych.
Global Grant RC Koszalin jest największym humanitarnym projektem zrealizowanym w Polsce, w tej formie, w którym polski klub pełnił rolę Host Partner. Kierujemy serdeczne podziękowania dla wszystkich klubów i dystryktów, które przyczyniły się do tego sukcesu.
DGN Piotr Jankowski, RC Koszalin
Fot. Marzena Sutryk
