W dniach 26-28 kwietnia 2019 roku w Zamościu odbyła się Konferencja „Synergia w Architekturze. Poszanowanie Dziedzictwa”. Konferencja została objęta patronatem honorowym przez Polski Komitet d/s UNESCO, Prezydenta Miasta Zamość, Rektora Politechniki Lubelskiej, Dziekana Wydziału Budownictwa i Architektury Politechniki Lubelskiej, Komisję Architektury i Urbanistyki Polskiej Akademii Nauk, Oddział w Krakowie.
Tak niedawno zapowiadałem nadchodzącą konferencję klubów z miast wpisanych na listę UNESCO. Czas upłynął błyskawicznie i teraz możemy już po fakcie oceniać przebieg tego międzynarodowego spotkania. Wspomnę tylko, że kiedy we Florencji dwa lata wcześniej ustalano miejsce kolejnej konferencji kwiecień 2019 wydawał się tak odległym terminem.
Spotkanie zaczęło się w piątek, kiedy to przy pięknej pogodzie rotariańska brać okupowała parasole naszej „Morandówki”. Jest to hotel i restauracja, gdzie spotyka się RC Zamość Ordynacki, a nazwa wiąże się z projektantem Zamościa i tej właśnie kamieniczki – Bernardo Morando. Byli już goście z Włoch, USA, Izraela, Bułgarii oraz z Polski (Kraków, Warszawa, Toruń, Jarosław, Lublin, Puławy, Sopot), profesorowie planujący swoje wykłady w dniu następnym, grupa francuska z Marguarite Szyc była jeszcze w drodze, inny dojeżdżali do późnego wieczora.
Sobota stała się dniem szczególnie pracowitym. Już od rana zaplanowano wykłady. PDG D 2090 Mauro Bignami wprowadził wszystkich w ideę konferencji ustaloną w Urbino w 2013 roku. Słowo wstępne wygłosiła Ms. Jyoti Hosagrahar, Deputy Director of UNESCO’s World Heritage Centre, Urban Heritage Coordinator, UNESCO World Heritage Committee. To audiowizualne wystąpienie było specjalnie przygotowane w paryskiej centrali UNESCO dla uczestników naszej konferencji pod nazwą „Synergia w Architekturze. Poszanowanie Dziedzictwa”. PDG Jan Wrana z kolei zaprosił na konferencję znamienitych wykładowców – profesora zw. dr hab. inż. Bogusława Szmygina, prof. zw. dr hab. inż. arch. Wojciecha Kosińskiego, prof. zw. dr hab. inż. arch. Zbigniewa Zuziaka, prof. nadzwyczajnego dr hab. inż. arch. Zbigniewa Myczkowskiego, dr hab. inż. arch. Jadwigę Środuską-Wielgus i dr inż. arch. Krzysztofa Wielgus. Uniwersytet La Sapienza w Rzymie reprezentowała prof. zwyczajny arch. Tatiana Kirova. Ich wystąpienia zakończył swoim podsumowaniem dr hab. inż. arch. Jan Wrana, prof. nadzw. Politechniki Lubelskiej. Wykłady mówiły o niełatwym bycie miast zabytkowych, a ich szczegóły będą przedmiotem osobnej publikacji. Myślą przewodnią stanowiły zapisy Zaleceń Ochrony Krajobrazu Miejskiego sformułowane przez UNESCO w 2011 roku.
Druga część konferencji to wystąpienia klubowe. Do głosu zapisali się przedstawiciele z RC Chianciano-Chiusi- Montepulciano, RC Firenze, RC Lviv Center i RC Lviv Leopolis, RC Napoli Sud-Ovest, RC Nessebar, RC Chiusi, RC Roma Appia, RC Roma Est, RC Roma Foro Italico, Rotaract Siena, RC Toruń, RC Urbino, RC Verona, RC Vicenza, RC Warszawa, RC Kraków Wawel i RC Zamość. Wspominano tu o różnorakich programach klubowych, ale zawsze związanych z postępowaniem wobec zabytkowej tkanki miejskiej. Treść tych wystąpień także chcemy przekazać zainteresowanym.
Dodać należy, że gościem specjalnym konferencji byli Prezydent Miasta Zamość Pan Andrzej Wnuk oraz były Rotarianin, poprzedni dwukrotny prezydent miasta Pan Marcin Zamoyski. Swoją obecnością zaszczyciły nas także osobistości życia rotariańskiego – goście – DG D 2090 Gabrio Filonzi, PDG D 2090 Mauro Bignami, PDG D 2080 Roberto Scambelluri, Alfredo Madia (specjalny delegat DG D 2080 Patrizii Cardone) oraz gospodarze D 2231 – DG Łukasz Grochowski, PDG Janusz Potępa, PDG Barbara Pawlisz i prowadzący konferencję PDG Jan Wrana.
W czasie, kiedy większość przebywała na konferencji osoby towarzyszące odbyły wycieczkę w okolice Zamościa. Niemała ich grupa pojechała do słynnego Szczebrzeszyna i mniej znanego Zwierzyńca – dawnej siedziby Zarządu Ordynacji Zamojskiej, a zakończyła obiadem w Bondyrzu nad Wieprzem. W tym samym czasie Shlomo Bronher odwiedził Muzeum – Miejsce Pamięci w Bełżcu.
Wieczorem były już tylko atrakcje. Przede wszystkim wspaniały koncert uczniów Państwowej Szkoły Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Zamościu pod dyrekcją Magdaleny Pawlisz. Fortepianowy występ 8-letniego ucznia, a później całej orkiestry zachwycił słuchaczy, były owacje i wiele słów pochwał. Pokaz grupy rekonstrukcyjnej w XVII-wiecznych strojach i wspomnienie przez nich o wenecjaninie Andrea dell’ Aqua, budowniczym twierdzy, utwierdził zwłaszcza naszych włoskich gości o bezpośrednich związkach Zamościa z jego współtwórcami pochodzącymi z ich kraju. Późniejsza uroczysta kolacja była okazją do podziękowań i wręczenia prezentów, między innymi grafik absolwentki Wydziału Architektury Politechniki Lubelskiej Małgorzaty Józefek, wykonanych specjalnie na tę okazję.
Niedziela poświęcona była na zwiedzanie miasta oraz przegląd rezultatów prac studenckich warsztatów, trwających od piątku, których to tematem była rewitalizacja Pałacu Zamoyskich z przeznaczeniem na Centrum Kongresowo – Hotelowe. To czwarte z kolej warsztaty organizowane przez profesora Jana Wranę z pomocą RC Zamość Ordynacki. Ich udziałowcami byli studenci z Lublina, Gliwic, Bydgoszczy, także z Włoch i Litwy. Nasi goście z zainteresowaniem oglądali prezentację czterech wariantów adaptacji pałacu. Kolejny taki pokaz tradycyjnie zaplanowany jest dla władz i radnych miasta.
Trzy intensywne konferencyjne dni wypełnione były rozmaitymi zajęciami. Ich organizacja możliwa była dzięki zaangażowaniu wszystkich członków Klubu, ale też dzięki poważnej pomocy finansowej i organizacyjnej Prezydenta Miasta i wydziałów Urzędu. Także nasz Dystrykt udostępniając platformę rejestracji uczestników oraz tzw. ściankę i flagi wsparł nas organizacyjnie. Doskonałe symultaniczne tłumaczenia zawdzięczaliśmy firmie Rotarianina Jacka Czownickiego z RC Kraków. Dobrą ocenę całości wystawili nam organizatorzy następnej konferencji w Sienie stwierdzając, że będzie im trudno utrzymać tak wysoki poziom. Z pewnością jednak stanie się ona kolejnym wspaniałym spotkaniem Rotarian i utwierdzi nas w przekonaniu, że warto być w Rotary. Doskonale też sprawdziło się motto RC Zamość Ordynacki, czyli słowa Henry Forda –
„Połączenie sił to początek, pozostanie razem to potęga, wspólna praca to sukces”.
Niech więc ten mój kronikarski opis czegoś co już się wydarzyło i zostało dobrze ocenione będzie jednocześnie zapowiedzią i zaproszeniem do Sieny w 2021 roku. Sieneńskim organizatorom życzę wraz z całym RC Zamość Ordynacki podobnej satysfakcji i wspaniałych wspomnień jakie pozostaną na długo w naszej, a w przyszłości w ich pamięci.
Włodzimierz Bentkowski
RC Zamość Ordynacki
fot. Łukasz Chudzik
